مراحل دفاع از دعوای حقوقی
پس از اطمینان از لزوم مراجعه به دادگاه و پس از آزمودن راه مصالحه و سازش (که گاهی اوقات بهترین راه فصل خصومت است) لازم است نسبت به حقوق قانونی خود و عواقب ناشی از ادامه دعوا اطمینان کامل کسب نمایید. برای این کار بعد از انتخاب یک وکیل دادگستری خوب و مشاور حقوقی و تماس با دفتر وکالت ایشان با مدارک کامل مراجعه نموده و اطلاع کامل کسب نمایید.
در این خصوص لازم به ذکر است که به هیچ وجه بدون گرفتن وقت قبلی به وکیل مراجعه نکنید چون وکلا برخلاف پزشکان کارشان فقط مشاوره حقوقی و ویزیت مراجعین نیست و خیلی اوقات خود را در دفتر وکالت صرف بررسی پرونده های جریانی و مطالعه می کنند.
در این صورت حضور شما احتمالا باعث مزاحمت و دلخوری خواهد شد؛ گاهی هم حضور سرزده شما با یک وقت از قبل تعیین شده تداخل می نماید که در این صورت خودتان معطل خواهید شد.
پس از اطلاع از جوانب دعوایی که در جریان است و یا قرار است طرح کنید و نتیجه صدورحکم و این که شما را در چه وضعیتی قرار می دهد و پس از ناامیدی از مصالحه و سازش، خودتان یا وکیل دادگستریشما با برنامه و طرحی که از قبل تعیین می کنید اقدام به ورود و طرح دعوای درست می نمایید.
پس از طرح دعوای صحیح (که بسیار اهمیت دارد و بسیار اتفاق می افتد که فرد بدون کمک از مشاور حقوقی و وکیل، خود اقدام به طرح دعوا کرده و در میانه راه متوجه می شود که دعوای درستی طرح نکرده) اگر خواهان باشید و دعوا را شما مطرح کرده باشید قبل از جلسه یا خودتان یا وکیل دادگستری شما باید به پرونده سر بزنید و پرونده را تکمیل کنید تا در جلسه اول رسیدگی با اخطار رفع نقص مواجه نشوید.
جهت تسریع در روند پرونده گاهی این امکان وجود دارد که به فاصله یک یا دو روز پس از ثبت دادخواست به شعبه ارجاع شده مراجعه نموده و با تکمیل پرونده، درخواست تعیین وقت را بنمایید، در این صورت گاهی می توان با چانه زدن از منشی دادگاه وقت سریع گرفت.
در جلسه رسیدگی رعایت ادب قضایی و احترام به قاضی و حرمت طرف دعوا بسیار اهمیت دارد که به طور مجزا قبلا در مقاله ای به آن پرداخته ایم. اما در مورد نحوه بیان خواسته و دفاع و ارائه مدارک و دلایل چند موضوع اهمیت دارد:
الف) چنانچه خواهان هستید حتما اصل مدارک و مستندات را همراه داشته باشید در غیر این صورت (اگر مدارک همراهتان نباشد) طرف دعوا می تواند با ایراد ماده 95 قانون آیین دادرسی مدنی دعوای شما را با مشکل اساسی مواجه نموده و ممکن است دعوای شما رد شود، هر چند که کاملا ذی حق باشید. و چنانچه خوانده هستید و برای دفاع و پاسخ به دلایل خواهان نیاز به دلایلی و مدارکی دارید که همراهتان نیست، می توانید از دادگاه درخواست مهلت کنید که در این صورت ادامه رسیدگی به جلسه دیگری موکول خواهد شد.
ب) در جلسه رسیدگی خطابتان به قاضی باشد و نه طرف دعوا.
ج) در جلسه رسیدگی با لباس متعارف و آراسته حاضر شوید و فراموش نکنید که قاضی هم یک انسان است و نحوه صحبت و ظاهر و پوشش شما می تواند روی ذهن قاضی اثر مثبت و منفی بگذارد!
د) زمانی که طرف یا قاضی مشغول صحبت هستند میان صحبت آن ها نپرید و اجازه دهید صحبتشان تمام شود؛ برای این که حرفتان را فراموش نکنید، آن ها را یادداشت کنید.
هـ) گاهی بعد از ارائه مدارک و شنیدن صحبت های طرف، لازم می شود دعوای خود را مسترد کرده و دوباره با ذهنیتی که کسب کرده اید، طرح دعوای مجدد و صحیح بنمایید! این هیچ اشکالی ندارد و از این که زمان بیشتری از دست بدهید جلوگیری می کند پس با جسارت این کار را بکنید و قبل از اعلام ختم رسیدگی توسط دادگاه، این کار را بکنید؛ در این صورت قاضی اقدام به صدور «قرار رد دعوا» می کند و شما دوباره می توانید طرح دعوا کنید. گاهی هم اتفاق می افتد با وجود این که حق با شماست، قاضی به دلیل سلیقه و اعتقاد شخصی توجهی به دعوای شما نکرده و در مورد خواسته شما موضع منفی خود را عنوان می کند، در این صورت هم مناسب است که دعوا را مسترد کرده و دوباره طرح دعوا کنید تا پرونده به شعبه دیگر و قاضی دیگری ارجاع شود؛ البته در موردی که هزینه دادرسی زیادی پرداخت کرده اید شاید لازم باشد با امیدواری به نتیجه تجدیدنظرخواهی، در مورد استرداد دعوا تامل بیشتری بنمایید.
از این نوشته مختصر و اندک به خوبی بر می آید که مدیریت حقوقی یک دعوا امری فنی و تخصصی است و لزوم حضور وکیل دادگستری به خوبی کشف می شود. در واقع شما با مشاوره حقوقی و با مراجعه بهمشاور حقوقی و وکیل باتجربه دادگستری به نوعی امنیت دعوای خود را تضمین نموده اید. درخصوص چگونگی انتخاب یک وکیل خوب می توانید به مقاله ای که با همین عنوان در سایت قبلا نوشته شده مراجعه کنید. ضمنا تاکید بر عنوان وکیل پایه یک دادگستری در حال حاضر درست نیست چرا که ما با قانونگذار فعلی وکیل پایه دو نداریم و همه وکلا یا وکیل پایه یک هستند یا کارآموز می باشند. البته دسته دیگری از افراد تحت عنوان مشاور حقوقی هستند که با اخذ مجوز از مراکز امور مشاوران حقوقی و وکلا و کارشناسان قوه قضاییه موضوع ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه همان کار وکلای دادگستری را انجام می دهند.
مطالعه مطالب مرتبط:
1- فواید داشتن وکیل در پرونده های حقوقی
2- روش دفاع و ایراد در دادگاه و جلسه رسیدگی و ایرادات دادرسی
3- دفاع از دعوای مطالبه وجه توسط وکیل خوانده
4- تامین دلیل در رویه قضایی، مفهوم، کاربردها
5- خدمات دفتر وکالت، خدمات وکیل پایه یک دادگستری
6- شرایط لازم برای اهلیت اقامه دعوا، شرایط شاکی و خواهان